Brigade Dombrowski

[Archives]

Posté par: René (IP Loggée)
Date: 23 avril, 2007 17:09

Quel méli-melo, j'espère qu'ils se comprenaient entre eux.

Quel est le pourcentage des brigadistes dans le total de l'armée républicaine espagnole ?

[Archives]

Posté par: Paul (IP Loggée)
Date: 23 avril, 2007 18:17

René Ecrivait:
-------------------------------------------------------
> Quel est le pourcentage des brigadistes dans le
> total de l'armée républicaine espagnole ?

Difficile à évaluer mais d'après certaines donnée, on estime que les brigades internationales mirent un maximum de 15.000 hommes en ligne simultanément dont 10.000 combattants. Le recrutement total au cours de toute la guerre ne semble pas avoir dépassé les 50.000 hommes.

Quant à l'armée espagnole, en 1936 elle était très médiocre et ne comptait que 16.000 appelés qui se répartirent ensuite pour moitié chez les républicains et les putchistes.
Avec la mobilisation, on estime qu'au début des hostilités, les deux camps avaient un effectif identique d'environ 500.000 hommes mais la très grande majorités des officiers d'actives se trouvaient du côté des nationalistes. Environ 3.000.000 d'hommes furent mobilisés au cours du conflit.
Ajoutons que les nationalistes pouvaient compter sur les 62.000 hommes du Tercio (Légion) et des Maures qui étaient les seuls soldats expérimentés.
Franco reçu également l'aide de 50.000 soldats italiens soutenus par 700 avions et 950 chars sans parler d'une légion portugaise de 20.000 hommes et des 10.000 allemands, surtout techniciens, de la Légion Condor et de quelques compagnies blindées.

Finalement, les effectifs des Brigades étaient faibles par rapport au nombre total de combattants bien que participant à tous les coup durs. Le moral variaient aussi suivant les évènements favorables ou non et la cohésion était maintenue par la main de fer des services inféodés au parti communiste.

[Archives]

Posté par: jean pierre (IP Loggée)
Date: 23 avril, 2007 22:08

bonsoir
pour info
je viens de voir sur le web qu'il y avait deux chinois dans les brigades internationales.
hors au cimetiere qui se trouve sur l'ancien camp du vernet (ariege) il y a deux tombes de chinois.

je pense qu'il s'agit des memes.drole de parcours, venir de chine,se battre en espagne et finir dans un camp de prisonniers en france.cette epoque etait vraiment bizarre.

[Archives]

Posté par: René (IP Loggée)
Date: 24 avril, 2007 09:04

Merci Paul pour cette réponse.

Hors sujet
En faisant des recherches sur Pawlilowski, j'ai aussi trouvé un pilote japonais dans l'aéronautique militaire française en 1917.

[Archives]

Posté par: nadianne (IP Loggée)
Date: 05 octobre, 2009 19:03

je sais que le sujet est assez ancien, mais j'ai en ma possession un journal en polonais écrit dans le camp de Gurs en 1939 , il s'agit je pense de récits sur les différentes batailles de la brigades Dombroski, dont faisait part mon grand père. je ne sais si je pourrais le faire traduire (c'est un journal ronéotypé pas toujours de bonne qualité) si ça vous interresse.... j'ai aussi quelques photos d'époque, avec parfois des groupes ou figure ou non mon grand père et des indications de lieux...
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]
[www.hiboox.fr]

VOILA

[Archives]

Posté par: Zefir (IP Loggée)
Date: 06 octobre, 2009 13:10

Stach a écrit:
-------------------------------------------------------
> René Ecrivait:
> --------------------------------------------------
> -----
> > Sans aucun doute, mais si tu as tout lu le
> sujet
> > recent sur la résistance, certains ont quant
> même
> > préféré le coté arbitraire du communisme à
> leur
> > idéal de justice et de liberté, Paul nous
> citait
> > le nom du général polonais des toupes de
> sécurite
> > assassiné par la résistance dans le cadre de
> akcja
> > Wisla, ancien brigadiste polonais, son om
> > m'échappe.
>
> Il s'agit de Karol Swierczewski.
> Il y a une téorie qui dit qu'il a été tué par
> ses propres soldats sur l'ordre du parti. Le
> combat avec ce groupe de la résistence, n'a été
> qu'un pretexte...
>
Pseudonyme "Walter".

[Archives]

Posté par: Gerard-S (IP Loggée)
Date: 06 octobre, 2009 23:42

Merci Nadianne de raviver ce sujet.
Oui votre document du camp de Gurs m'intéresse prodigieusement car je fais une recherche sur la résistance polonaise en France qui implique plusieurs ex-brigadistes...
De même pour vos photos : avez-vous des légendes ? en avez-vous d'autres ?

Aussi, cette relance du sujet donne l'occasion de relire l'ensemble, avec souvent une consternation certaine ! ... comme si certains passionnés de l'histoire du peuple polonais cultivaient une ignorance teintée de mépris pour celle du peuple français !

Oui Marty était un haut cadre du Komintern qui fut ce que l'on sait... MAIS la mutinerie des marins la Mer Noire, comme celle auparavant des fantassins du Chemin des Dames, a bien été un authentique mouvement de révolte, admirable et tragique, contre la poursuite des orgies de sang de la première guerre mondiale...

Oui, ils se mutinèrent pour ne pas faire une nouvelle guerre, à des milliers de km de leurs familles, contre une révolution russe qui devint ce que l'on sait... MAIS tous ne rêvaient que de paix universelle et de tordre le cou à leurs propres généraux...

Quant à la guerre d'Espagne elle-même, ce ne fut pas la guerre des Brigades, mais la guerre des Espagnols. Oui l'envoi de cette armée de volontaires étroitement contrôlés par le Komintern visait indubitablement à introduire sur le théâtre espagnol les forces que le communisme n'y avait pas pour y imposer la politique soviétique (le parti communiste espagnol était très minoritaire dans la gauche, loin derrière les anarchistes et les socialistes)... MAIS cela ne doit pas occulter la félonie de Franco et de son coup d'état militaire contre la république, appuyé par les armes allemandes et italiennes, puis l'horreur des décennies qui ont suivi, dont l'Espagne n'est pas encore remise... pas d'IPN à Madrid pour ouvrir les charniers de la guerre civile, juste une récente loi sur la mémoire, difficile à mettre en œuvre et un timide mouvement de citoyens pour oser donner une tombe aux républicains exécutés.

Quant à la composition de la Brigade polonaise elle-même, plusieurs travaux, en Pologne et en France apportent des éclaircissements. Si les Juifs paraissent sur-représentés par rapport à la population polonaise, c'est surtout parce que les volontaires étaient d'abord des Polonais de l'extérieur avec une nette majorité de Polonais mineurs émigrés en France et issus de tous les bassins houillers (surtout Nord / Pas-de-Calais et Cévennes / Tarn)...

[Archives]

Posté par: René (IP Loggée)
Date: 07 octobre, 2009 09:13

>Oui, ils se mutinèrent pour ne pas faire une nouvelle guerre, à des milliers >de km de leurs familles, contre une révolution russe qui devint ce que l'on >sait... MAIS tous ne rêvaient que de paix universelle et de tordre le cou à >leurs propres généraux...

Je reprend votre phrase, je suis en phase avec ce que vous dites.
Mais les révoltes de 17 ne peuvent être comparée avec celles de la mer noire.

On avait vendu l'offensive de 17 comme la dernière, la définitive, ficelée à la hate, et maintenu pour des raisons politiques, elle échoue dès le départ, la deception et le contre coup moral est l'inverse du balancier de l'espoir suscité.
Le patriotisme et surtout la solidarité des soldats permet de tenir, mais pas le gaspillage d'un manque total de nouvelles idées militaires.
Pétain prendra alors le commandement avec sa connaissance du soldat (dans une analogie moindre on vit la même chose aujourd'hui chez France Telecom ou l'humain avait été oublié et traité comme un consommable).
Pour les révoltés de la mer noire, la guerre est finie, la démobilisation commencée et certains soldats appelés doivent continuer à combattre, ce qui leur est insupportable de risquer leur vie après le 11 novembre.

[Archives]

Posté par: Paul (IP Loggée)
Date: 07 octobre, 2009 19:45

Quant à Marty, les anars ne l'aimaient pas trop. C'est le moins qu'on puisse dire ... et ils semblent avoir des sources !

A son sujet, lire cet article : Comment fabriquer un « mythe » :André Marty

[labouchedefer.free.fr]

[Archives]

Posté par: Borek Jacques (IP Loggée)
Date: 03 décembre, 2009 11:03

Amis du Forum, je n'ai pas tout lu...mais je voudrais vous dire que la tenue de ce forum est épatante en général et la sincérité de tous irréprochable.
Juif d'origine polonaise né en France sous Vichy et "apatridisé"? par le Statut des Juifs de Vichy; Naturalisé Français en mars 45, après que l'administration ait raté ma déportation...j'ajouterai que les "Confins" n'ont été qu'une zone de catastrophe pour tous. Juifs et Chrétiens!
On pouvait ainsi naître Polonais en Autriche, faire son service militaire en Ukraine, étudier en Roumanie et mourir en Russie sans avoir jamais quitté sa ville!
Ainsi, le "Judas prédestiné" était considéré à chaque changement de frontière comme l'ennemi de tous et de chacun.
Ainsi furent les Juifs qui s'égarèrent dans la Vulgate Internationaliste pleine d'espoirs humanistes et d'illusions de la "Croyance en l'Homme" que j'entends si souvent chez les naïfs de bonne volonté!
Ils en furent les plus grands cocus de l'Histoire...et Assassinés Pour Services Rendus...
Diasporiques par la victoire de Rome en 135, ils furent, considérés comme des anti-nationalistes partout; et quand ils se résignèrent au nationalisme après avoir été des Vrais Eyuropéens Avant l'Heure, les voilà devenus Obsolètes Nationalistes "Sionistes"..."Vas t'en maudit Juif vers ta Palestine", disaient les gens de l'Est! Le plus simple eût été qu'ils s'en allassent par la cheminée...Mais la Providence (sic) en décida autrement.(re-sic)
Ils ne faut pas trop charger ceux qui, ayant fait des erreurs tragiques, ne s'en sont pas sortis du fait des trahisons de leur propre camp!...
Nota bene: La brigade Dambrowski commémora l'alliance de Berek Joselewicz avec Dambrowski en exil;puis 21 ans plus tard le fils de Berek, Jozef Berkowicz combattit en 1830 contre les Russes et enjoigna les Juifs sous domination tzariste de "trahir" "déserter" pour se battre contre le Vrai Ennemi: le Tzar! encore Judas?...
La Pologne chrétienne n'a guère retenu, dans sa conscience nationale, le souvenir du courageux combattant juif polonais...
Heureusement, nous vivons, pour le moment? des jours meilleurs, et le bonheur de se comprendre et de s'estimer davantage...

[Archives]

Posté par: nadianne (IP Loggée)
Date: 04 janvier, 2010 16:24

voici quelques photo du carnet militaire de mon grand père lui même brigadiste international dans la brigade DOMBROwSKI

[Archives]

Posté par: kinga (IP Loggée)
Date: 17 janvier, 2011 17:39

bonjour,
je suis arrivee sur ce forum car je recherche des photos de la Brigade Dombrowski. Le frère de mon grand père y était capitaine et il est mort à Saragosse. Il s'appelait Boleslaw KRZYKALSKI (Stefan Wisniewski).
Si vous trouvez une trace d'un de ces noms dans vos documents ou vos recherches, merci de me le faire savoir.
Et merci à Jacques de nous rafraichir la mémoire à propos de juifs heroïques comme Berek Joselewicz. Nous savons tous que la mémoire nationale est selective, quel que soi le pays et les idees.
A nous qui venons d'horizons divers d'essayer d'efleurer la vérité des faits.

[Archives]

Posté par: Zefir (IP Loggée)
Date: 17 janvier, 2011 19:58

Je suis tombé sur ce texte.

[www.forumowisko.pl]


Napisano 14 lipiec 2010 - 23:20
Cytat
Udział Polaków w hiszpańskiej wojnie domowej (1936-1938)
autor - Michał Duda
[historycy.pl]

Wiek XIX był dla Hiszpanii stuleciem problemów społecznych i gospodarczych. Liczne konflikty z sąsiednimi krajami i walki o utrzymanie kolonii doprowadziły do znacznego osłabienia i wyczerpania kraju. Bilans walk był ujemny: walki niepodległościowe spowodowały straty terytorialne w Ameryce Południowej i Północnej, w wyniku wojny z USA utracono Kubę, Filipiny i Puerto Rico. Na rozwiązanie czekał problem Maroka. Te kompromitujące Hiszpanię wypadki stały się symbolami upadku mitu o potędze tego kraju. W obliczu niepowodzeń w polityce zagranicznej skoncentrowano się na polityce wewnętrznej. W czasie pierwszej wojny światowej król Alfons XIII zdecydował się zachować neutralność. Miało to istotne znaczenie dla dalszego rozwoju kraju. Hiszpania dokonała w tym czasie znacznego skoku w rozwoju ekonomicznym, stanowiąc bazę zaopatrzeniową dla wielu państw wojujących. Znacznie poprawił się jej bilans płatniczy.1
Mimo to Hiszpania okresu międzywojennego była krajem słabo rozwiniętym gospodarczo. Zacofanie w przemyśle i rolnictwie widoczne było zwłaszcza na tle rozwiniętych krajów Europy Zachodniej - Francji, Wielkiej Brytanii czy Niemiec.

Do roku 1936 Europa interesowała się Hiszpanią głównie ze względu na jej klęski kolonialne w Maroku, na krótko zainteresowanie wzbudziło także ustanowienie wojskowej dyktatury Miguela Primo de Rivera y Orbaneya w roku 1923. Po siedmiu latach dyktatury rozpisano wybory. Zwycięstwo uzyskaliliberałowie i socjaliści. Król Alfons XIII abdykował i opuścił kraj. Hiszpania stała się w r. 1931 republiką. Uchwalono nową konstytucję, starano siępoprawić sytuacje rolników poprzez reformy rolne. Baskowie i Katalończycy uzyskali autonomię. Szczególny nacisk położono na sprawy kościelne. Usunięto religię ze szkół, wprowadzono wymóg posiadania pozwolenia na procesję, rząd uzyskał prawo kasowania zakonów oraz udzielania rozwodów. Polemika episkopatu i duchowieństwa była bezcelowa2.

Równowaga sił między prawicą a lewicą w Hiszpanii zmieniała się ustawicznie. Wpływy lewicy rosły jednak stale i na początku 1936 r. siły jej połączone we Froncie Ludowym odniosły zwycięstwo, będące w pewnym stopniu analogią do podobnego przesuwania się układu sił politycznych w sąsiedniej Francji. Rządy lewicy wzbudziły niepokój państw sąsiednich, a przede wszystkim dużej części społeczeństwa Hiszpanii. Nastały czasy terroru i niesłychanej w swym rozmachu walki z kościołem3. Chaos dezorganizował życie społeczne i gospodarcze. Nasiliły się represje, napady. Zagrożeni szukali schronienia w konsulatach4

Gdy 17 lipca 1936 r. Radio Ceuta (Maroko Hiszpańskie) nadało komunikat, którego jedno zdanie brzmiało: "Nad cała Hiszpanią niebo jest bezchmurne", był to sygnał dla licznej grupy spiskowców do rozpoczęcia puczu skierowanego przeciwko Republice Hiszpańskiej. Wzajemne antagonizmy pomiędzy szeroko pojętą prawicą a rozległym frontem lewicy -"postępowym" stały się w Hiszpanii przyczyną kolejnego, inspirowanego przez wojskowych pronunciamiento.

Najważniejszym ogniskiem buntu było Maroko wraz z garnizonem, Legią Cudzoziemską oraz najemnymi oddziałami marokańskimi. W swoim początkowym stadium powstanie zainicjowane przez generała Francisco Franco y Bahamonde w hiszpańskiej części Maroka bardzo szybko objęło południowo-zachodnią część metropolii, a następnie także północ, gdzie operacją kierował generał Mola. Prowincje centralne i przemysłowe pozostały wierne republice (z własnej woli lub nie).Pucz przewidywany na klika tygodni zmienił się w krwawą trzy lata trwającą wojnę domową.

Wojna w Hiszpanii podzieliła nie tylko naród hiszpański, ale i całą Europę. Konflikt na Półwyspie Iberyjskim, w którym faszyzm miał rzekomo bronić chrześcijaństwa przed komunizmem, a komunizm - demokracji przed faszyzmem, natychmiast wywołał liczne dyskusje. Zdecydowanie za Republiką opowiedział się Związek Radziecki wysyłając instruktorów, dowódców, sprzęt wojskowy (naturalnie nie za darmo), mniej zdecydowanie i nie oficjalnie Meksyk i Francja. Z pomocą walczącej Republice pospieszyły również organizacje komunistyczne oraz ochotnicy z całego świata. Nacjonalistów oficjalnie popierały Włochy i Niemcy począwszy od przetransportowanie wojsk z Maroka, poprzez dostawy broni a na siłach interwencyjnych kończąc. Aspektem pomijanym i mało naświetlonym jest uczestnictwo ochotników po stronie gen. Franco5.

Polska zajęła stanowisko dwuznaczne. Przyłączyła się do polityki mocarstw zachodnich, uczestniczyła w pracach Ligi Narodów, i Komitetu Nieinterwencji. Jednak wyraźne były sympatie rządu dla Nacjonalistów. Zabroniono wyjazdu ochotnikom, a tych którzy walczyli w Brygadach Międzynarodowych pozbawiono obywatelstwa polskiego. Polska dzięki wojnie domowej w Hiszpanii pozbyła się ogromnych ilości starego i wadliwego sprzętu wojskowego który sprzedawała obu walczącym stronom6.

27 Lipca 1936 roku Komitet Centralny Komunistycznej Partii Czechosłowacji wydał odezwę mówiącą o solidarności z republiką Hiszpanii i do czynnego niesienia pomocy walczącym republikanom i ludności cywilnej. W ślad za partią z Czechosłowacji podobne odezwy wydały partie komunistyczne z innych krajów.

KPP wydała pod koniec lipca odezwę: "Lud hiszpański bije się o wolność, Front Ludowy - szlakiem zwycięstwa". Sprawa poparcia dla republiki mimo usilnych prób komunistów nie była poparta przez inne ugrupowania polityczne. Wyjątkiem są związki zawodowe, "Wici" oraz sporadyczne akcje poparcia PPS.

Mimo nikłego poparcia politycznego udało się zebrać poważne kwoty pieniężne i sporą pomoc materialną dla Republiki7. Postępowała naprzód sprawa rekrutacji w kraju i za granicą (zwłaszcza Francja i Belgia) i wysyłania ochotników do Hiszpanii.

Ochotnicy w kraju werbowani byli głównie przez KPP, która swych członków przeszkolonych wojskowo "zachęcała" do wyjazdu. Na łamach "Czerwonego Sztandaru" prowadzono swoistą kampanię reklamową. Efektem tej zakrojonej na dużą skalę kampanii było wysłanie ok. 800-1200 ludzi. Wbrew autorom czasów PRL wiadomo ,iż rekrutacja w środowisku górników i robotników napotykała na problemy8

Pierwszymi krajowymi komunistami wysłanymi do Hiszpanii byli: Stefan Górecki, Bronisław Kowalczyk, Piotr Wasiluk, Józef Ziółkowski.

Istniały trzy trasy przerzutowe ochotników z Polski : morska statkiem z Gdyni do Francji i dalej do Hiszpanii, niebezpieczne szlaki centralne poprzez Niemcy, Francję oraz najpopularniejsza trasa południowa poprzez Czechosłowacje, Austrię, Szwajcarię, Francję do Hiszpanii9.

Pierwszymi Polakami walczącymi po stronie Republiki Hiszpanii byli uczestnicy olimpiady robotniczej w Barcelonie. Czterech Polaków przybyłych z Francji wcielono do kompanii im. Thalmanna i wysłano na front aragoński.

Kolejna partia polskich emigrantów z Francji przybyła przez Pireneje do Irunu 28. sierpnia i do września walczyli w jego obronie. W składzie tej grupy byli Franciszek Pałka, Antoni Wałota, Feliks Kosiński, Paweł Iwanowicz, Stanisław Broszko, Bronisław Blaszka, Leon Baum, Roman Woźniak, Roman Wersual10.

Kolejna grupa 29 Polaków (Stanisław Matuszczak, Stanisław Ulanowski, Wiktor Kuźnicki) przybyła do Barcelony statkiem w dniu 29.sierpnia 1936 i po przyłączeniu grupy z Irunu przystąpiła do walki jako "Grupa 36". Przekształcona została w kompanię karabinów maszynowych im. Jarosława Dąbrowskiego i w ramach republikańskiej kolumny "Libertad" skierowana została na przedpola Madrytu. Pierwszym dowódcą został Stanisław Ulanowski.

Napływ ochotników do Hiszpanii był na tyle duży ,że pod koniec września 1936 roku rząd Republiki Hiszpanii zdecydował o utworzeniu specjalnych jednostek -brygad międzynarodowych. Powstał Komitet Organizacji Brygad Międzynarodowych w składzie: André Marty, Luigi Longo, Giuseppe de Vittorio i Hans Kahle. Polakiem prowadzącym rozmowy był Bolesław Krzykalski.

Oficjalną decyzję w sprawie tworzenia brygad międzynarodowych rząd podjął 22 października 1936 roku.

Plan zakładał utworzenie pięciu brygad o numerach XI, XII, XIII, XIV, XV. W 1937 roku powstała kolejna o numerze 129.

Starano się by struktura brygad była w miarę jednolita narodowościowo. Co prawda większość ochotników uczono podstaw hiszpańskiego, jednak w praktyce występowały problemy językowe w jednostach o niejednolitym składzie narodowym. Radzono sobie używając angielskiego, niemieckiego i oczywiście -ze względu na znaczną liczbę żydów - jidisz.

Wszystkie oddziały obok dowódcy miały rozbudowany aparat propagandy i terroru w postaci tzw. komisarzy politycznych11. Rekrutowali się oni w zdecydowanej większości z komunistów. Obowiązkiem komisarzy było: odpowiednie naświetlanie polityki rządu i sytuacji na froncie, prowadzenie tzw. pogadanek politycznych oraz ujawnianie "szpiegów i prowokatorów". Podobne zadania miała również prasa. Polskie jednostki od 28 stycznia 1937 roku wydawały gazetę "Dąbrowszczak". Komisarze polityczni sporządzali "czarne listy" żołnierzy nieprawomyślnych których czekała szybka konfrontacja z NKWD lub hiszpańską służbą bezpieczeństwa, co właściwie na jedno wychodzi. Wielu ochotników z brygad międzynarodowych zginęło od kul aparatu bezpieczeństwa12. Pierwszym komisarzem politycznym w jednostce polskiej był komunista z Francji Stanisław Matuszczak.

Oczywistym kłamstwem jest twierdzenie ,iż komisarze kierowani do brygad międzynarodowych przez Komitet Wykonawczy Międzynarodówki Komunistycznej byli wyjątkowo dzielni na froncie, sprawni i dobrze wyszkoleni. W zdecydowanej większości byli to komuniści z wieloletnią praktyką partyjną, a więc niemłodzi, co podważa w moim zdaniem, w większości wypadków opinię o ich sprawności fizycznej. Większość z nich nie miało doświadczenia bojowego, a odwaga sprowadzała się do sporządzania "czarnych list" dla NKWD i strzelania do wycofujących się ochotników.

Brygady międzynarodowe przyciągnęły licznych ochotników z 54 państw. Różnie określana jest ich liczebność: od 35000 poprzez 50000 ,aż do 70000. W tej ostatniej liczbie prawdopodobnie wliczeni są ochotnicy nie walczący bezpośrednio w brygadach (personel medyczny, lotnicy, czołgiści, kierowcy itp.). Z pośród żołnierzy brygad międzynarodowych zginęło lub zostało rannych ok. 20000 ludzi. Większość rannych to dożywotni inwalidzi, gdyż służby medyczne były na niskim poziomie, a ewakuacja za granicę nastręczała trudności13.

Najliczniejszą grupę wśród ochotników stanowiło ok. 9000 Francuzów. Licznie przybyli również Niemcy (5000), Polacy (5000), Włosi, Amerykanie, Anglicy.

Większość ochotników była komunistami- szczególnie ci którzy przybywali w późniejszym okresie wojny. Stosunkowo dużo było wśród komunistów i socjalistów było żydów, Równi licznie występowali wśród ochotników bezpartyjnych. Ich liczebność ocenia się na ok. 10000. Najliczniej występowali oni w jednostkach polskich. Według najnowszych materiałów i badań na 5000 żołnierzy było 2250 żydów ,czyli ok.45%14. W gronie polskich żydów są: Mieczysław Szleyen ("Mietek"), Seweryn Ajzner ("Wiktor), Gerszon Szyr ("Eugeniusz"), Mojżesz Flato ("Stanisław"), Dawid Hibner ("Juliusz"), Leon Winter (Zagórski) i inni15.

22.października 1936 powstał batalion Jarosława Dąbrowskiego i wszedł w skład XI Brygady Międzynarodowej. Dowódcą został Stanisław Ulanowski, a komisarzem politycznym Stanisław Matuszczak. Dowódcami poszczgólnych kompanii byli: Iwan Szewera, Adam Dawidowicz, Antoni Kochanek, Wiktor Kuźnicki. Komisarzami politycznymi zostali natomiast: Franciszek Pałka, Michał Jawny, Karol Janta, Leon Inzelsztajn.

Działania bojowe batalion im. Jarosława Dąbrowskiego rozpoczął od obrony Madrytu i okolic. W lokalnych kontratakach jednostka poniosła duże straty i nie odniosła sukcesu, utracono przez dwa tygodnie 50% stanów osobowych. Batalion odesłany na tyły, uzupełniony kolejnymi ochotnikami (75 osób m.in. Jaźwiński, Jewczuk) przeszedł reorganizację w wyniku której przeszedł do XII Brygady Międzynarodowej.

W związku z dużymi stratami i wyraźnymi brakami w wyszkoleniu batalion przechodził intensywne szkolenia bojowe. Poddany został ze względu na chwiejną postawę niektórych żołnierzy dodatkowym zabiegom propagandowym, Komisarze zgłaszali niepewnych ideologicznie podwładnych przełożonym16. Na Front batalion wrócił pod koniec 1936 roku. Na początku 1937 roku dąbrowszczacy zajmują pozycje nad rzeką Jaremą. Polacy w walkach nad Jaremą odznaczyli się odwagą i męstwem. Jednak straty w wysokości połowy batalionu wpłynął negatywnie na postawę bojową i morale17. W marcu batalion polski przerzucono pod Guadalajare gdzie w walkach zasłużył na pochwały dziennikarzy nie tylko "czerwonych" lecz również brytyjskich oraz wyróżnienia od dowództwa republikańskiego.

W kwietniu w wyniku napływu ochotników i kolejnych reorganizacji dąbrowszczacy przesunięci zostali do brygady XIII, która przejęła również nazwę Jarosława Dąbrowskiego, gdyż Polacy stanowili w tej brygadzie większość, z czasem coraz większą. Stan brygady ustalono na 2400 ludzi. Do brygady włączono również oddziały im. Adama Mickiewicza. W brygadzie istniała kampania żydowska im. Naftalego Botwina. Sztandar tej jednostki był z napisami w jidisz18.

1 maja dąbrowszczaków odwiedził Gustaw Reicher ("Rwal"), przedstawiciel KC KPP. Odbyło się wręczenie sztandaru jako dowodu wdzięczności i uznania dla waleczności ochotników. Reicher zapewnił żołnierzy ,że naród w przeciwieństwie do rządu całkowice popiera dąbrowszczaków, sprawę Republiki i Armii Ludowej. Były to naturalnie kłamstwa, gdyż opinia polska była wyraźnie podzielona, oczywiste były sympatiie dużej części społeczeństwa dla Franco mimo ogromnej propagandzie lewicowej,

W maju XII Brygada Międzynarodowa uczestniczyła w ataku na Sanktuarium Matki Boskiej z Cabeza w Sierra Morena, gdzie Polacy odznaczyli się wyjątkową brutalnością dokonując rzezi ludności cywilnej i duchowieństwa.19

Jednostka wzięła udział 16 czerwca w bitwie Hueską. Ta nieprzemyślana akcja Republiki kosztowała życie wielu żołnierz w tym i licznych Polaków. Oczywiście natarcie prowadzone zbyt małymi siłami załamało się i zamieniło w porażkę.

W lipcu XII Brygada Międzynarodowa przeszła karną "reorganizację" związaną z buntem i wycofaniem się z frontu. Komisarze polityczni przystąpili do energicznej "reedukacji", nie wiadomo ilu uczestników buntu poniosło za karę śmierć20.

Kolejną akcją w której XIII Brygada brała udział była operacja brunecka. Miała ona na celu ofensywę przeciw siła nacjonalistów, odciążenie frontu północnego poprzez odciągnięcie sił gen. Franco. Przy miażdżącej przewadze sił republikańskich zakończyła się kompromitującym niepowodzeniem21. Ofiary ochotników z Brygad Międzynarodowych były daremne, co starała się ukryć propaganda: raport brzmiał "Front Północny został uratowany. Możecie nam pogratulować". Osiągnięto jedynie opóźnienie w zajęciu przez nacjonalistów portu Santander o kilka tygodni.

Kolejnymi miejscami walki XII Brygady są: Saragossa, następnie w grudniu , w miesiąc później szczyty Sierra Quemada gdzie odznaczył się dzielnością oddział żydowski im. Naftali Botwina który hamując natarcie wojsk nacjonalistów ponosi duże straty.

W ramach kolejnej reorganizacji XIII Brygada została oddana pod dowództwo Karola świerczewskiego (Tenenbauma) i przeniesiona do 35 dywizji. Pod jego rozkazami Brygada w maju odpiera ataki pod Belchite, Caspe i Léridą. Następnie dąbrowszczacy rozpoczęli forsowanie Ebro i natarcie na Kordobę, którą zdobyto. Ochotnicy polscy za postawę bojową otrzymali wiele pochwał dowództwa. Frankiści ofensywę republikanów powstrzymali.

24 września 1938 roku ochotnicy walczący po stronie republikańskiej wycofani zostali z frontu i zdemobilizowani w ramach akcji republikańskiego premiera Hiszpanii Negrina w Genewie i pod nadzorem komisji Ligi Narodów. Nacjonaliści nie zrezygnowali z posiłków zagranicznych, wyjechało z Hiszpanii zaledwie 10000 Włochów wspierających gen. Franco.

Wobec takiego obrotu sprawy i krytycznej sytuacji na froncie Republika ponownie wcieliła ochotników w szeregi swojej armii. 24 stycznia polscy ochotnicy zgłosili się do armii republikańskiej22. Walki przedłużyły się o dwa tygodnie, jednak ostatecznie ochotnicy wycofali się do twierdzy Figueras nad granicą z Francją. Wobec bezcelowości dalszej walki dąbrowszczacy przekroczyli granicę i zostali internowani w obozach we Francji i Afryce północnej23.

Jednostki polskie zgrupowane w oddziale im. Jarosława Dąbrowskiego przez 32 miesiące wojny 22 miesiące znajdowały się w pierwszej linii. Polacy odznaczali się wyjątkową dzielnością pośród Brygad Międzynarodowych. Nie zawsze działania były słuszne - często powodowały tylko olbrzymie straty. Były również i akcje niechlubne - jak na przykład rzeź w Sanktuarium Matki Boskiej z Cabeza w Sierra Morena, czy pacyfikacje ludności cywilnej, cynicznie nazywane przez piewców PRL pomocą przy żniwach, zbiorach i pracach polowych ,zamiast zwyczajnie po imieniu: grabież i plądrowanie. Nie wszyscy ochotnicy polscy godzili się z sytuacją i metodami walki, część się buntowała. Na tych czekała kara: "reedukacja" a nawet śmierć. Wybitny działacz KPP "Rwal" został zaproszony do Moskwy, gdzie został zamordowany, prostych żołnierzy zabijano na miejscu. Komisarze polityczni jednostek polskich często mieli na rękach i sumieniu krew zamordowanych przez służby bezpieczeństwa rodaków. Na ziemi hiszpańskiej poległo ok. 3200 Polaków, ilu zostało niepełnosprawnymi czasowo bądź na zawsze nie wiadomo dokładnie24.

Charekterystyczną postacią walczącą w Republice Hiszpanii jest gloryfikowany w czasach PRL gen. Karol świerczewski vel. Tenenbaum "Walter". Opisywany jako "ojciec" żołnierzy, przykład dzielności i dobroci, jego czyny były wpajane w ramach legend całym pokoleniom uczniów25. Niestety komuniści i z nim się rozprawili, co widać wyraźnie po tylniej części munduru przechowywanej w muzeum WP w Warszawie. Nie tylko kule UPA zabijały. Gen. "Walter" jako dowódca 35 dywizji piechoty poczynał sobie dzielnie: osobiście prowadził szturm w samych majtkach, w słynnym powiedzeniu ,że "kulom się nie kłaniał" jest tyle prawdy ,iż szturmy przeprowadzał w stanie ustawicznego upojenia alkoholowego. Oczywiście dbał i o dyscyplinę: nieposłusznego oficera sam rozstrzelał, tak samo robił z dezerterami bądź z osobami w szoku. Jeńcy nie mogli liczyć na jego litość. Mimo ,iż żonaty to w Hiszpanii nie stronił on kobiet. Kochankę chciał zabrać do swego kraju (ZSRR) - Stalin się nie zgodził26. Nie wzbraniał się i od kradzieży, lecz co prawda obdarowywał częścią zagrabionego mienia podwładnych, szczególnie żołnierzy "od czasu do czasu -wspomina L. Crome - wciskał nam coś nagle do rąk... i spostrzegaliśmy, że trzymamy coś takiego jak: srebrny scyzoryk, butelkę wina, czy nawet pieczone kurczę"27. Milczeniem pominięto skąd brał generał takie rzeczy.

Do Republice Hiszpanii oprócz walczących ochotników licznie przybył również ochotniczy personel medyczny. Pracowali oni w strasznych warunkach nie tylko w jednostkach polskich. Ogółem do Hiszpanii przyjechało: 41 lekarzy i ponad 20 pielęgniarek i farmaceutek28. Spośród lekarzy 20 było lekarzami batalionowymi, 4 zaś naczelnymi lekarzami brygady. Wielu ochotników z Polski pracowała w ramach misji humanitarnych i Czerwonego Krzyża29.

Każda wojna jest okazją do wytężonej pracy wywiadowczej. Wojna w Hiszpanii nie była wyjątkiem. Z całą pewnością działali w Hiszpanii polscy agenci "dwójkowcy". Takim agentem był Tadeusz Ungar "Kowalski". Zmuszony do ucieczki z kraju przed policją ścigającą go za działalność lewicową do Republiki dotarł dzięki pomocy Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Walcząc po stronie ochotników komunistycznych nawiązał współpracę z polskim wywiadem. Pracę swoją kontynuował po przejściu na stronę gen. Franco30. Temat działań polskiego wywiadu nie jest dokładnie zbadany.

Inną rolę pełnili ambasadorzy, czy attaché wojskowi. Polski attaché wojskowy w Lisbonie dostał rozkaz: "zebrać materiał pozwalający wyciągnąć wnioski z wojny hiszpańskiej". Pracę swą wykonywał wzorowo i sporo materiałów fotograficznych, opisowych i technicznych wysłał do Warszawy31. Materiały zostały wykorzystane należycie, posługiwano się nimi na wykładach w szkoleniach wojskowych, oraz przy opracowywaniu doktryn. Niestety jeden wniosek był błędny: nie doceniono wojny błyskawicznej.

W armiach walczących w Hiszpanii przebywali również polscy korespondenci wojenni. Przesyłali oni felietony, reportaże czy fotografie do Polski. Korespondentem "Polski Zbrojnej" był Edward Czerw. Walczące wojska republikańskie, a szczególnie Brygady Międzynarodowe odwiedzali polscy działacze komunistyczni, socjalistyczni ,nawet członkowie Bundu. Wizyty składali również ludzie pióra (Pruszyński).

Kariera polskich ochotników z Hiszpanii, dąbrowszczaków i ich rodzin została na krótko powstrzymana przez rząd polski który odebrał im obywatelstwo. Większość z nich starała się przedostać do Kraju Rad - część z nich została tam zgładzona w ramach czystek. W czasie II wojny światowej zostali przerzuceni do Polski by porządkować ruch komunistyczny i robotniczy, przygotować grunt pod nowy, sowiecki ład społeczny. Pierwsza grupa przybyła w 1942 roku (Bolesław Małojec, Edward Kilianowicz). Ich działania partyzanckie polegały głównie na rabunku i walce z nurtem niepodległościowym.

Dowódcą Korpusu Bezpieczeństwo Wewnętrznego i katem patriotów został Henryk Toruński. Karierę zrobił również Eugeniusz Szyr- był ministrem budownictwa i wicepremierem, członkiem KCPZPR. Grzegorz Korczyński został wiceministrem bezpieczeństwa publicznego, Wacław Komar dowodził wywiadem wojskowym. Księżarczyk był komendantem wojewódzkim MO w Rzeszowie, Krakowie i Warszawie. Pospolici dąbrowszczacy przybyli z Armią Czerwoną poobsadzali intratne stanowiska kierowników, dyrektorów, architektów ,oczywiście bez koniecznych kwalifikacji.

Wszyscy dąbrowszczacy zostali odznaczeni orderem państwowym32.

W roku 1956 w wyniku rozgrywek wewnątrzpartyjnych "Hiszpanie" otrzymali jeszcze więcej władzy i przywilejów. Stanisław Flato był konsulem w Chinach, Antoni Chrost miał stanowisko w MON. Częściowo utracili swoje przywileje i stanowiska w wyniku "przetasowań roku 1968".

Oczywistą rzeczą jest ,iż dąbrowszczacy uzyskali od PRL statut kombatanta.

Moim zdaniem udział Polaków w Hiszpanii należy nieco odnarodowić. Większość ochotników identyfikowała się bardziej z komunizmem, niż z Polską. Bardziej walczyli za komunizm, niż przeciw faszyzmowi. Dąbrowszczacy nie nosili polskich oznak, godła itp. Sztandar był czerwony z radzieckim sierpem i młotem. Obowiązywały ich sowieckie zwroty wojskowe : "towarzyszu komisarzu" ,"towarzyszu majorze". Nie walczyli oni tam za sprawę Polski. Niesłuszne jest twierdzenie ,iż walczyli wcześniej przeciwko hitlerowcom którzy napadli na Polskę niż żołnierze września 1939. Jeśli tak to trzeba też uznać ,że byli sprzymierzeńcem armii która również nas napadła, walczyli często pod dowództwem sowietów. Pokutuje mit "wspólnego wroga", walki przeciw faszystom.

Uważam ,iż przynajmniej kadrę dowódczą i komisarzy politycznych z wojny hiszpańskiej należy nazwać zdrajcami, wykonawcami woli Kraju Rad, często również mordercami współtowarzyszy broni. Naturalnie PRL zapłaciło hojnie tym sprzedawczykom obdarowując stanowiskami w rządzie, wojsku, milicji, administracji - gdzie dalej wypełniali swoje komunistyczne obowiązki zwalczając ruch niepodległościowy i antysowiecki.

Dziś jest coraz więcej głosów prawdy w sprawie dąbrowszczaków, lecz wciąż za mało. Oni nadal noszą ordery z orłem białym zamiast z sierpem i młotem, czy rewolucyjną gwiazdą.

On rêve comme des anges ; on vit comme des porcs
[chezalcide.wordpress.com]

[Archives]

Posté par: Zefir (IP Loggée)
Date: 17 janvier, 2011 20:00

[www.forumowisko.pl]

Napisano 14 lipiec 2010 - 23:20
Cytat
Udział Polaków w hiszpańskiej wojnie domowej (1936-1938)
autor - Michał Duda
[historycy.pl]

On rêve comme des anges ; on vit comme des porcs
[chezalcide.wordpress.com]

[Archives]

Posté par: René (IP Loggée)
Date: 18 janvier, 2011 10:48

kinga a écrit:
-------------------------------------------------------

> Et merci à Jacques de nous rafraichir la mémoire
> à propos de juifs heroïques comme Berek
> Joselewicz. Nous savons tous que la mémoire
> nationale est selective, quel que soi le pays et
> les idees.
> A nous qui venons d'horizons divers d'essayer
> d'efleurer la vérité des faits.


C'est vrai si on compte le nombre de reportage sur Auschwitz en France on doit avoir plusieurs centaines ou milliers de documents télé, sur Katyn, 3 ou 4 emission de télé et 1 film.
Par contre dans le texte écrit un truc me choque

>"merci à Jacques de nous rafraichir la mémoire
> à propos de juifs heroïques

Il manque l'adjectif "polonais" non ?