"Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono"

[Archives]

Posté par: yitin (IP Loggée)
Date: 02 février, 2012 09:45

http://grafik.rp.pl/grafika2/805431,823254,3.jpg

Wisława Szymborska nous a quitté (voir Beskid Info). Elle est décédée à son domicile à Cracovie, dans son lit et pendant le sommeil.

Miał być lepszy od zeszłych nasz XX wiek.
Już tego dowieść nie zdąży,
lata ma policzone,
krok chwiejny,
oddech krótki.

Już zbyt wiele się stało,
co się stać nie miało,
a to, co miało nadejść,
nie nadeszło.

Miało się mieć ku wiośnie
i szczęściu, między innymi.

Strach miał opuścić góry i doliny.
Prawda szybciej od kłamstwa
miała dobiegać do celu.

Miało się kilka nieszczęść
nie przydarzyć już,
na przykład wojna
i głód, i tak dalej.
W poważaniu być miała
bezbronność bezbronnych,
ufność i tym podobne.

Kto chciał cieszyć się światem,
ten staje przed zadaniem
nie do wykonania.

Głupota nie jest śmieszna.
Mądrość nie jest wesoła.

Nadzieja
to już nie jest ta młoda dziewczyna
et cetera, niestety.

Bóg miał nareszcie uwierzyć w człowieka
dobrego i silnego,
ale dobry i silny
to ciągle jeszcze dwóch ludzi.

Jak żyć - spytał mnie w liście ktoś,
kogo ja zamierzałam spytać
o to samo.

Znowu i tak jak zawsze,
co widać poniżej,
nie ma pytań pilniejszych
od pytań naiwnych.

"Schyłek wieku"

[Archives]

La poésie de Szymborska en France
Posté par: yitin (IP Loggée)
Date: 02 février, 2012 11:26

Voici les propos de Piotr Kamiński, traducteur de la poésie de Wisława Szymborska en francais, donneés au portail wirtualna polska :

Tłumacz poezji Szymborskiej na francuski, Piotr Kamiński:
- Każde słowo z pozoru się zgadzało, tylko że kiedy przeczytałem wiersz po francusku, to jakby wszystko "wyciekło", wszystko diabli wzięli - wiersza nie ma. Dlatego musiałem wracać do oryginału i spokojnie, bardzo cierpliwie, szukać gdzie się zrobiła ta dziurka, przez którą poezja wyciekła. I zatykać tę "dziurkę" szybko" - opowiadał Kamiński.

Kamiński, znany krytyk muzyczny i tłumacz zamieszkały od 30 lat we Francji, jest autorem przekładów dwóch tomów wierszy Szymborskiej na francuski: "De la mort sans exagerer" ("O śmierci bez przesady", 1996) i "Je ne sais quelles gens" ("Jacyś ludzie", 1997). Oba tłumaczenia, autoryzowane osobiście przez poetkę, ukazały się we Francji zaraz po otrzymaniu przez nią Nagrody Nobla. Według Kamińskiego, wiersze Szymborskiej są dla tłumacza dużym wyzwaniem, gdyż - jak to ujął - są one "zdradliwie proste". Wspominał, że kiedy na początku tłumaczył poezję Szymborskiej, robił to najprościej jak można było, czyli "słowo po słowie".

Swoją pracę nad przekładem porównał do żmudnej pracy jubilera, czy też - jak to określił - do "szlifowania diamencików". Kamiński przypomniał, że wielokrotnie spotykał się z Szymborską i że zawsze rozmowy przebiegały w "wesołej" atmosferze. Pierwszy raz zdarzyło się to w końcu lat 90. w Warszawie niedługo po wyróżnieniu poetki nagrodą Nobla, ostatni raz kilka lat temu na kolacji w Krakowie w wąskim gronie przyjaciół Szymborskiej. - To była osoba, która w ciągu pierwszych 30 sekund dawała człowiekowi poczucie, że ją zna od zawsze - wspomina tłumacz. Zauważył, że Szymborska była "czarująca, ciepła, bezpośrednia, pełna dobroci dla ludzi" i że "zawsze się śmiała, żartowała.

- Gdybym nie wiedział, że jest to autorka tych klejnotów, które nam pozostawiła, do głowy by mi nie przyszło, że mam do czynienia z wielką poetką - powiedział Kamiński. Tłumacz ubolewał nad tym, że twórczość Szymborskiej pozostaje wciąż we Francji mało znana. Dodał, że nawet nagrodzenie poetki najwyższym literackim laurem niewiele w tym względzie zmieniło. Co prawda - przypomniał Kamiński - tomik jej poezji wydany w 1996 roku na noblowskiej "fali" rozszedł się nad Sekwaną w sporym jak na poezję nakładzie 7 tys. egzemplarzy, ale po wydaniu kolejnej książki polskiej poetki wydawcy nad Sekwaną stracili zainteresowanie jej twórczością. - Francja od dawna nie lubi poezji, a już wyjątkowo - poezji w tłumaczeniu - uważa polski tłumacz.

Na dowód tego przypomniał, że tuż po Nagrodzie Nobla dla Szymborskiej próbował zainteresować jej poezją francuską publiczną telewizję. Bez powodzenia. - Od redaktorki działu kulturalnego usłyszałem wtedy w odpowiedzi odmowę: "ta Pani jest nieznana, poczekamy, aż będzie o niej głośniej". I na tym się historia skończyła - wspominał autor przekładów. Dodał, że także ówczesna prasa francuska z nielicznymi wyjątkami nie sprzyjała twórczości polskiej noblistki a niektóre gazety - jak np. "Le Figaro" - podeszły do niej wręcz bardzo nieprzychylnie [wyłuszczenie moje - Yitin].

[Archives]

Posté par: mostar (IP Loggée)
Date: 02 février, 2012 11:39

>
> "Je ne sais quelles gens"
> ("Jacyś ludzie", 1997).
>
>
> P.S. Pourquoi 'Je ne sais quelles gens' dans le
> titre au-dessus, tandis que 'gens' est un
> substantif masulin au pluriel, d'où on doit
> attendre 'Je ne sais quels gens' là-bas ?

Yitin,

j'ai trouvé la réponse à ta très bonne question sur le site suivant [www.cce.umontreal.ca] (Merci aux Québecquois!).


Gens

Parmi les phrases suivantes, laquelle contient une erreur dans l'accord du mot mis en gras?

A. As-tu vu tous ces gens?
B. Ce sont de bien gentilles gens.
C. Quels gens viendraient s'installer ici?
D. On apprécie les gens vaillants.


Réponse

La phrase C contient une erreur dans l'accord de quel. Il aurait fallu écrire : Quelles gens viendraient s'installer ici?

À retenir
Gens, nom pluriel

Le nom gens est toujours pluriel et il est généralement masculin, mais il arrive qu'il soit féminin. Il faut donc surveiller particulièrement l'accord des adjectifs qui accompagnent ce nom (adjectifs qualificatifs et ceux qui sont maintenant classés comme des déterminants interrogatifs, exclamatifs, relatifs et négatifs).
Gens, nom féminin

Gens est féminin lorsqu'un adjectif le précède immédiatement.

Quelles gens viendraient s'installer ici?

Ce sont de bien gentilles gens.

Dans ce cas, les autres adjectifs qui précèdent le nom gens sont aussi au féminin.

Toutes ces petites et bonnes gens vous plairont.
Gens, nom masculin

Gens est masculin dans tous les autres cas.

Dans les exemples suivants, l'adjectif ne précède pas immédiatement le nom gens, donc gens est masculin.

As-tu vu tous ces gens?

Quels sont ces gens?

Dans les exemples suivants, gens est masculin, car il est suivi d'un adjectif.

On apprécie les gens vaillants.

Ces gens sont très gentils.

Si l'adjectif qui précède immédiatement le nom gens a la même forme au masculin et au féminin, le masculin prévaut.

Accueillez tous ces braves gens.

Vous rencontrerez de beaux jeunes gens.

Les mêmes règles s'appliquent lorsque le nom gens est à la fois précédé et suivi d'un ou de plusieurs adjectifs.

Ces vaillantes gens seront bien contents de savoir où aller.
Toutes ces vieilles gens étaient d'importants personnages.
Sources

GREVISSE, Maurice (1993). Le bon usage, 13e éd. rev. et corr., éd. refond. par André Goosse, Paris/Louvain-la-Neuve, Duculot, xxxvii-1762 p.

VILLERS, Marie-Éva de (2003). Multidictionnaire de la langue française, 4e éd., Montréal, Québec/Amérique, xxv-1542 p.

[Archives]

Posté par: yitin (IP Loggée)
Date: 02 février, 2012 12:35

Mostar, merci pour cette excellente explication. Il me semble maintenant que certaines règles du français sont tellement compliquées que ce n'est qu'en les regardant de très loin (de l'Amerique, par exemple) qu'on est capable de voir plus clairement.

[Archives]

Posté par: Mik (IP Loggée)
Date: 02 février, 2012 18:11

Oui, mais là, tu touches aux particularités du français vraiment spéciales, que 98 % des français ignorent. Bravo d'avoir le courage d'aborder cela.
Dans le même genre, il y a 3 mots qui sont masculin au singulier et féminins au pluriel : amour, délice, orgues.
Un grand amour, des amours anciennes
Ce grand délice, ces exquises délices
Un orgue neuf, des grande orgues

Mik